24 September, 2011

INTERNET LEH KEI VE HI


Internet hi ka’n hmelhriat har khawp a, ‘ka’n thlunzawm ve tawh teh ang’ ka tih apiang hian hotunu ber hian ‘tul ka la ti lo, kan la chhangchhe dawn chauh si i khawih hman tak tak chuang lo vang’ a ti thin a, ka ti lo leh nge nge thin a. Amaherawhchu Kum 2010 November thla khan rawn lawk sesu lem lovin ka pawt ve ta thut a-khata tang khan mut rual hun kan nei ta meuh lo. Media culture-ah hian a hla hla an pawimawh emaw tih tur a ni a. Office thenkhat pawh hi han dawr ila hla tak atanga pantu aiin mobile phone atanga rawn betu kha an pawimawh leh tlat thin-han indem thei kan ni em tih erawh keimahni pawh inenfiah a tul ve tho chuan ka hria.

Facebook
Chuan, ka’n bo tiah tiah khawp a; facebook-ah chuan kan thiannu Maruati Bualchhuak tuna England-a awm mek puihnain ka’n sign in ve ta rawih a-nuam ka ti chho tan khawp mai. Chat hlei hlei kha nuam ka ti, lal ngai lo lal zawng a lo na deuh a ni ang e-ka birh ta tlut tlut mai a – ka kham hlei thei lo a ni ber mai. Facebook hian hun a lo la hek hma khawp mai a-nupui fanaute bula ka tawlh hun tur tha tha kha a ei hek ta vek mai a, a zia lo tan ta hle. Khawiilo chhuakvak ila hawn veleh hian ka hmet nghal kauh tawh mai bawk si a –ka harhchhuak leh a-facebook chu ka chawlhsan tial tial ta a.

Blogger
 Ni hnihthum hnuah chuan Blog siam zai ka rel ve ta uaih mai a, karkhat vel awrh chauh la hmelhriat tan chuan a u lam hret a lo ni a-Innermost-I of Mozambique-te ka han rawn kual lehthul. Ka bei nasa ngiang mai bawk a, zan hnihthum chu ka tlaivar a ni hawt e; a cheimawi lam hna han thawh hian duh aia thui men a lo awl khawp mai a, ka meng leh vak mai thin. Lehlamah chuan Blog ka siam hi a lo tha phian a, internet khawvela ngawng tak thin kha mahniin ka inkheuhhawng ve tan chuan ka hriat phah. Blogger lama ka tui lai chuan khawimah ka lut ngai lo-Blog lamah ka awm vang vang a, ka chei-ka chei kual thin(naupanchhiatthlakin!!). Facebook lam ka phatsan ta deuh a blogger lamah ka insawnchhuak ta a ni ber, Blog lama han post mai tur lah ka tlachham ru deuh riau thin; ka zir ve lam Theology han post dawn ila, mi dang tan a interesting dawn lo ropui si-secular lama ka subject Politics lam han post dawn ila awm ka ti chiah si lo; contemporary indian politics hi chu news paper leh TV News lam atang hian ka hre ve nual chuan ka hria a(hre tak chu ka ni chuang lo) han sawikual vel chiam pawh ka chak ru ve viau thin. Mahse thahthiang lo thatah ka inchan dawn tih ka hrereng a, sawi loh ka duh ta zawk a. Sawi tur lem nei lo ta chu a ropui ber ang ziazangin mahni chanchin ho-tete kan post ta fo mai a ni ber. Mahse Blog hi a tuiawm reng chuan ka hria.

Misual.com
A hming ringawta ka nel miah loh, ka luh hnua chhuah lehmai har ka tih ber chu Misual.com hi a ni. Thu kan han chhiar a, an comment kan han chhiar zui a kan ngaihdan lo deuh kan han hmuh khan sawi ve kan chak sakhai a. Kan han sawi ve a, min chhanlet dan kan ngaichang leh a-min rawn chhang a, chhanlet  ve  a lo tul leh a, kan han chhang a…kan inchhang kan inchhang ta mai a ni…mi fing tak tak an ni a, an zingah chuan te hlein inhre mahila hmel inhmu ta lo chu zak bik hek suh i ka tawng ve fawk fawk chang a tam mai. Ka tui bawk a, zankhaw tairekah pawh ka la comment tlat tlat peih-thian tha tak takah an chang dawn hian ka hre bawk. Chutiang a nih avang chuan ka post ve ta fo mai a-nikum 2010 December bawr vela hmelhriat tan kha a inla senior pawlah ka tang vel ni berin ka hria. Misual.com hian thil tam tak min hrilh a, ka chhawr khawpin ka hre bawk. Facebook leh Blogger malmak deuhthawin ka misual ta thin a, a zia lo lek lek mai.

Ineternet khawvelah hian la naupang hle mahila kei aia senior-kei aia la man lo ka hmu teuh tawh a-ka luh ngun vang leh ka tih kual hnem vang pawh a ni ang chu. Mahse technically chuan bo tak ka la ni. Kum khat dawn internet ka khawih ve ta. A hma zawng chuan ‘khawih ve rawh, mail hawng rawh’ an tih pawhin ka duh ngai lo va-tunah zawng ‘lut hrih suh’ an tih pawn kan lut fo ta mai zawng a nih hi. Mahse chhungkua leh mahni hna bawhbo thaka buaipui erawh ka duh miah lo thung…ka in-check nasa thin reng bawk. Internet leh kei ve hi mi dang experience atanga teh chuan beitham hle mahse, kan inawmtlei khawp chuan ka hria, ka parawl hlei hlei khan min hnemtu tha tak a ni.


16 comments:

  1. I thupui thlan hi a va tha ve! Nangma chungchang ziakna lam a ni bawk a a tha leh zual. Ka nui nasa bawk... :)

    Internet hmanga ka hmelhriat che hi ka lawm takzet a ni. Nangni ang bula ka tel thei hi vannei ka inti thin.

    ReplyDelete
  2. Krista, i lo leng a ka lawm khawp mai; ee, kei tak hi a sin lawm ni.. Internet hmanga thian tha ka'n chhar chur chur mai che u hi ....

    ReplyDelete
  3. Hotupa Rp, nia tiraw; dai theu chin thiam hi engkimah hian a har thin. A tangkai hlei hlei te chu a la ni leh ta nghal a. tun thleng in social networking sites ho hi (blog tiam lovin) ka la ti ve chhin lova, ka la inchhir rih lo e.

    Post thar han her chhuak leh thuai rawh aw.

    ...khrum

    ReplyDelete
  4. A ngaihnawmin chhiar a manhla hle mai. I thuziak a ngaihnawm thin tehlul nen, duh aiin i blog hi i rawn update har mah mah thin a ni. I update hun tur hi nghakhlel takin ka lo thlir ru veng veng thin a nia.

    Internet i hmelhriatna leh i luhchilh tak takna a la rei loh tehlul nen, kei ai chuan i thiam zawk daih, i blog i thuam mawi danah a lang reng alawm.

    Misual.com zarah thil thiam belh tam tak ka nei a, ka hriatna tizautu, min tibengvartu leh thiantha tak tak min siamsaktu a ni. Misual.com hi a hming a nelawm loh na a, a lo tha in a lo tangkai ber mai ber mai.

    ReplyDelete
  5. Internet luh dan ka thiam loh lai min tingai mang e! Cyber Cafe-ah hian chanchinbu châkkhai dapin internet hman ka tum a, a luh tan dan pawh ka thiam lo! A nghaktuin min tihsak a, a download & copy dan thlengin min hrilh a, tunah eng lem mah ni lo mah ila, tun hun hi ka thleng ta.. Mahni indapchawp tak meuh meuhvin ka kal a, misual.com/facebook/blogger lampang ka khawih dawn hian tumah ka rawn lova, ka zawt hek lo. Internet ka khawih phat atangin misual.com ka lut nghal a, chuta tang facebook-ah, blogger-ah a ni leh a. Facebook phei chu a thla tel teuh meuh mai ka lut zui lo, a nawmna ka pawh phak loh avangin. Mahse, tunah chuan hei, hman a ang ta lo ve!

    A ngaihnawm ka ti khawp mai. Nia, i blog hmelhmang ka hmuh ringawt pawhin mahnia inzir leh thil ti neuh neuh peih mi i niin ka hria a, hmasawnna ata hmasawn lehzelna tur zawngin site hran hran i lut kual nasa hle ang tih pawh ka ring nghet chiang bang e! Facebook hi ka hmang tangkai khawp mai, misual.com pawh ka chhawr zel a, blog hi thuziak dahthat nan ka hmang bawk a. He'ng zingah blog-ah ka hlim ber a, chawlh erawh ka la ve det rih.

    ReplyDelete
  6. Hman nuam ber leh min ti nui tam tu ber lawrkhawm dot com ah i la petek lut lo anih chu.

    ReplyDelete
  7. Pu khrum i van ti lawmawm ve aw. Nang nge nge.

    Caribou,nang hi min inspire tu i ni . I post ka chhiar atang hma ka sawn phah. Misual.coma i ziah 'internet leh kei' kha...

    Ts i lo ni ve deuh tho a nih chu. Kei ai chuan i changkang reng reng.

    Pu chhangte ka lo lut ngei ngei ang.

    Ka lawm em eme, in lo leng a.

    ReplyDelete
  8. Internet nen a hun hman hi chu a lo nuam a ni. Thiam belh tum hian ka khawih loh vang nge mawni keipawh ka hre tlem khawp mai. Ka luh pui nangni hote hi inthiam hlawm si a, tiin inthlahrung takin ka la hmang ve ta zel chu a nih hi..heheee.. FB hi chu ka khawih khat khawp mai. A chang chang hian ka lut ve a. Ka hmang thiam vak chuang lo bawk nen, midang hi ka add mang ta lo chu a nih ber mai hi maw..lol..

    ReplyDelete
  9. Bul tanpuitu neih hi angai chawk asin. Keipawh ka blog hi Valpuia (gothica) in siam turin min nawr a ka peih silo, aman min lo siam saka. A siam hnu chuan password ka thlak a ka ziak ve tan :)

    ReplyDelete
  10. Noddy, kei ai chuan i la thiam fe chuan ka ring; lak tlak tak ka la ni lo khawp mai. Min lo add la a tha ang chu maw le.

    Hv, ni e tiraw.

    ReplyDelete
  11. Uai, kei ai chuan internet khawvel i hmu tlai tihna elo maw?

    2007 kum tawp lam khan Nokia 6300 ka lei ve a, thiante hrilh hriat a zarah ka frenzo ve lauh lauh a. 2008 kum tir te khan ka phone guide book ka chhiar atang in internet a khawih ve theih tih ka hre ta a, email id ka siam a, misual.com leh facebook ah ka in register ve der toh asin. Kha ka phone kha tunthleng in ka la dahtha. Internet khawvela min hruaithlengtu anih miau avangin hralh phal chi ah ka ngai lo

    Blogger a ka tel ve hi chu kumin 2011 kumtir te khan ania, a ni leh thla te kha lo chhinchhiah ve awm tak, ka chhinchhiah leh tlat pek lo

    He cyber-space hi a zau lutuk a, engtikah mah kan daidar zo tak tak dawnlo. Internet khawvela thilawmte hrechiang a tuichilh tak tak tur chuan senior leh senior loh hian kawngro a su lemlo khawp mai tih ka hrechhuak thar. I thuziak hrulah ka rawn sawive duah anih mai chu

    ReplyDelete
  12. Ekhai, i Internet khawvel 'zim' taka i hriat hi keia tan hian a ngaihnawm a; hei aia sei leh thui hian ziak ta la, zan tumtawina tha takah ka chan ngei ka ring.
    A ngaihnawm ka ti a, kei chu... i hriat kha!?

    ReplyDelete
  13. Cyber, i senior fe nih chu; keite chu hman-ni mi lek ka ni i lakah chuan. I hming a tang rengin kei ai chuan i turu ang tih ka hre mai.

    Choem, i ti lawmawm e, i hre teuh tawh ang chu tiraw.

    In lo leng a, a lawmawm e.

    ReplyDelete
  14. Lo dah leh khiau ta bik! 2004 vel khan ka lo tlaivarpui ve nual tawh. Blog pawh 2007 khan ka khawr pum. Hma erawh ka sawn lo. Thuziak lamah hian ka pachhe tial tial bawk. Facebook leh misual hian hun a duh em a, blog lama ziah tur pawh a tibo zo a nih tak hi!

    ReplyDelete
  15. lolzz. a chunga i comment khi ka lo en chiang lova. A nih duh hmel - cyberthug chu, pui hmel riau asin! :D

    ReplyDelete
  16. @Zaia, i sawi dik vek... nang zawk internet khawvelah i dak lut hma bik e.

    Nia, Cyber-a hi a hming a technological em a.

    ReplyDelete