NUNHLUI LIAM HNU

Thu a vang em ma, nunhlui tlema zawng ka’ post mai mai teh ang. Ka taima phei chu ka ti law, hna han thawh hreh em em ka neih erawh ka hre lo thung-a tul chuan. Han ti ve lehchhawng ila tunlai mite hi keini huna mite ai chuan thawh hreh an ngah lehchhawng chuan ka hria. Tlema zawng han tarlan ve mai mai ka chak deuh:

Hmunphiat hna: Ka hna atana ka la tin chhin ngai loh chu ka kovah a lo tla ta mai si, hna hmu a zawngah chuan ka la lawm lo ber awm e. Ka nute-i pasal Inspector Superintendent-a kai mai tur (Taxation Dept.a mi tunah dam ni se, Asst.Commisioner emaw Deputy emaw a ni tawh awm e )  a thi a, ka nutei chu an puten hna pek tha an ti ve si-lehkha a thiam si lo Group’D’ hna an pe ve ta ringawt mai a. Chhun lamah a han kal ve lauh lauh a, mahse nuam a ti thei si lo, a rawn tap hawng pur thin a. An pute bawkin an khawngaih a, zing lama kal tur leh hmunphiat hna chu thawk mai turin an ti ta a. Chu pawh chu ani, Officer nupui lo ni ve thin tan chuan a na ve deuh pawh a ni maithei; a pasal thutna hlui han tihfai vel pawh nuam a ti chuang si lo kal turin min ngen ta a. Ka hreh viau na chungin zing lama tlingtlak theih a ni a thawhhma a ngai viau nachungin ‘aw’ ka pawh ta a. Ka ning ber awm e, thawhhma ngai si kawngpui phiah a tul tel kher lehnghal a, thla tawpah tlema zawng min pe ve a-tlangval tan chuan a tha phian thung. Hmunphiat tur chuan zingtin mai chu kum hnih bawr vel ka’n liam ve ta thin a-tumkhat nula tlangval rual an lo kal phei a, ka bul an rawn thlen chuan College lama ka thutpuiteho kha an lo ni a, min rawn kova ka zak ru ve khawp mai-kawngpui ka phiah laiin. Chutih hunlaia ka thiantha ber chu Office chowkidar Pu Dova kha a ni-min boralsan ta a, ka ngai ru hle thin. A riah chilh a, ka hmuhphiah laiin thingpui min lo lum thin.

Lapawchini kan her thin: College kan kal laiin kan unauvin(ka u leh nau nen) mi in kan luah a, kan chhungkua kan awm hrang nuaih mai si; chhungkuaa sawrkar hnathawk pakhat chauh(sang tehchiam lo) awm tan chuan a buaithlak thei hle ang tih tunhnu hian ka hrechiang zual. Ka patea hian Lapawchini herna hi a siam thiam a, kan siamtir a-chhungte puihna bak kan unauva thawhchhuah ve zai kan rel a. Ka u, ka farnu hi mi thahnemngai mi tak a ni a, a ruahmanna ang zelin kan kalpui a. College ban apiangin kan her a, zanah leh zingah kan inherchhawk bawk a, a ninawm hle thung. Her mai kha chu ka ti thei a, zuar tura khai chhuah erawh ka zak deuh thin a; ka u chuan a ti mai zel a. Hlawk tehchiam lo mahse, kan mamawh zualpui chu a phuhru hle mai a, kan ti ve zel a; mahse ti an tam ta lutuk a, ka u khan BA a lo pass ta bawk nen kan chhunzawm thei ta lo va, a hunlai khan zahthlak thin deuh mahse tunhnuah hian a hlimawm leh hnuhnawh chuan ka hria.

Meihawl kan rawh thin: Ka pa hi meihawlthuk ngaina tak a ni a, meihawl lah kan hautak em em mai bawk a. Thla a lo sik tawh hi chuan kan chhem dur dur thin a, lei lova rawh ve mai thain kan hriaa kan rawh ve ta thin a. A tir lam chuan a ngaihna ka hrethiam vak lo va, mahse kan ti ve zel a, kan thiam ve zel mai bawk a; rawh that tum chuan dum thel thawl hian kan han phur hawng ngei mai a, hlawk kan inti ve hle thin. Tumkhat chu, kan rawh chhuak tha khawp mai a, Buara-ah rutin Bag 2 kan phur haw a, Bag 3 kan la dah a; a tuka kan va lak leh dawn chuan a lo vap vek mai a, meisi kan lo tihlum kim lo chu niin – a hrilhhaithlak kher mai. Kan rawhna hmun ral atangin kan han thlir a, meikhu kan han hmuh chuan kan lawm ve em em thin.

School Result: Khawpui lamah college kal thin mahila, chawlh hlekah chuan ka haw a, haw tawh chuan Feh kha a ni mai, kan hna. Thingtlang lamah kan awm miau avangin kan chhungkua hian Lo kan nei ve kumtin ringawt mai a ni. Mi min sawi danah pawh ‘khawpuia lehkha zir, hnathawk nasa’ tih ka ni ve chuan ka hria- mi ngaihah chuan Lo pawh nei lo mahila awm thei ve turah min ngai thin a, mahse ka hriat phak chinah kumtin Sawhthing chi quintal 25 aia tlem kan ching ngai lo-zau thei tak a ni; chutah leipui kan la nei zui thin. Chuvang chuan ka school result zawng zawng Matric chung lam hi thlawhlaia ka hriat vek an ni, BD kha a ni lovang chu ka ti a, mahse ka thawhna school kan chawlh lai a ni a, a ni leh tho. Matric result chhuah tum hian kan khuaah keimah chiah ka Pass zui a; kan khaw High School hi a Nil reng reng thin reng a. Ka Fail ka ring a, school kal tawh lova vawk vulh vak ka tum a, a in tur chak ka la nasa hle-ka pass tih ka hriat hian Sawhthing kan tuh/lin lai a ni a, ka lawm lutuk chu kan Lo kawngchho engmah keng lova kan hah em emna –chho tungturut kha Tui 5litres khaiin ka tlan chhuak zak!! Hei vang hian a ni ang Mizoram hnathawh chi hrang hrang hian ka lung a len ber thin.

Samtawk ka zuar thin: Lo kan neih hian samtawk hi kan chhungkaw thlai tak pawh a ni ang e, kan ngah thei riau a. Kan khaw tlangdung BRTF-in an rawn lai a, Labour Camp an siam fer fur a; vaiho hian samtawk hi an lo duh ve khawp chu niin Kg-ah Rs15 ten kan hralh thei a. Tlaiah Tlam-em hian ka phur kual a, ka hralh tha thei khawp mai. A chang chuan Buaraah dahin Aizawl lamah ka kalpui a, Kharchhawngho hian min zui ve dur dur thin.

(Mahse tunah zawng hna ka thawk tlem ta a ni ang, ka thatchhe ngawih ngawih tawh mai-he article hi ‘a lo va khawngaihthlak’ tih emaw, fak duh hrim hrimna rilru emaw atanga chhuak a ni lo va, hnam dang kara han awm hian nunhlui thlirlet hi a  awl khawp a lo ni)