RINTHU

Tun tum chu ka’n pawt mai mai teh ang.

Ka hman chang hi chuan mizo upain thiang lo an sawite leh kan tualzal ti tina-a kan sawi fote hi achhan tur awm dapin ka chal ka chuar leh nan nan thin.  Chung zinga mi chu han pholan ve mai mai hi ka chak sakhai a. Thenkhat sawi ka hriat fo chu ‘dek hua hi mipat hmeichhiatnaah buan an chak lo(hur- han hman kher chu ka tim deuh ka ti) duh’ tih leh ‘thingpui sa ngam  buan an chak lo(hetah pawh) duh’ tih hi a ni. Fiamthu pawh ni se fiamthu anih angin fiamthua han um zui ka chak.

Dek hua: An taksaah sensitive area  an ngah avanga dek hua an ni a. Mipat hmeichhiatna kawngah hian a hnukhnai ber chu sensitive area hi a lo ni bawk si; han hrut zauh pawh bengkhawn vattu leh han chul thuak pawha vir deuh vut thin kha chuan a rilruin  a zeldin zui lo thei thin lo pawh a ni mahna; dek huatte pawh hi rilru lam daih  a lo ni a, chuti anih chuan an rilru kha a sensitive tihna a ni ang. Khabe atanga khup inkar zawng mi dang khawiha za ti em em tan chuan kha indek rilru kha a bo hunah ‘romance’ rim a rawn nam ang a, a la sensitve tho dawn si a; dek za anga kal tawh lovin dek loh za anga kal chuang lovin a sensitive hnap tawh zawk dawn tih a lang reng. Dek huate hi a tlangpui thuin mi ‘emotional’  tak an ni duh khawp mai, dek huatna tak pawh kha a kaikuang ber chu lungphurna hi a ni mai thei, mahni zakhnuai za hauh lova hiat hauh hauh thei kha mi kut anih veleh a za thar ta tlat thin a ni. Kha lungphurna luangliam kha thunun har tak a ni chawk taksa leh rilru a kaihkawp tlat avangin.

Lungphurna ngah ka tihte hi mi hleihluak(over) kan tihte hi an ni mai a. A hlimin ke leng but butin an khek  a, an tahin mit bui, aw chhang tial ruan khawpin an tap thei a ni. An piantharin mi dang hmu da vekin an thar chawk a, an tlukin kohhran sadai thiat rak khawpin an tlu thum leh dawt thin. An duhna leh chakna kha thawk rei lo mahse khua an hmu lo duh tlangpui, an nawr lam an nawr na a, an hawi loh lam chu an thengthawngah a lut thak lo. An tih chin a lansarh em avangin a tihsual ve chhunah pawh mi dang ze zawi vawi sawm tihsual aiin tlang rel an kai hma, chuvangin ‘buan an chak lo’ pawh ti se a mawh lo. An khawsak ki a rin em avangin mi ril chan an chang thei lo ‘a hre pur pur mang e’ tih bak; ‘luipui tlak dawna kuk rui rui pa rawn an awm ngai lo’ tih pawh hi anni chiah hi an ni, luipui phai han thlen a rilru lo thawl dam hak mai kha an zo lo a ni ber.

Mi reng reng thlarau lam thilah a hleihluak viau chuan khawvel lam thilah pawh a hleihluak tho. Heng mite hi ze nghet lo an ni duh. An zia khan hnun charh lam a hawi loh avangin mi ngaihah pheleng chan an chang a, fuk nghehna nei lo na na na chu kawppuite chungah lam an nghet hlei thei lo va, an tih laia an va tih luatah an mi buan chak lo(mi hur) chan an chang ta mai thin a ni. Kawppuite chunga rinawm lo chu sumah pawh an rinawm thei lo va, suma rinawm lo chu a sum thianghlim lohna chuan nawmsipbawlna khurah a hruai thin. Tin, phutzuk an ngah bawk.

Dek hua zawng zawng an ni e ka ti ngam lo nasa.

Thingpui sa: Thingpui a sat laia dawt hlurh hlurh tawh chin hi chu dawhtheihna nei lo an ni chawk. An chhem suar tlawk tlawka ngam leh ngam lovin an han dawt kawk a an hrawkah a kal thla rawih rawih thin. Nghahtheihna, dawhtheihna hi insumtheihna hming dang mai an ni a. Insum hun lai taka insum thei lote hi mi buan chak lote an ni. Kawng khata kan dawhtheih/nghahtheih loh miau chuan kawng dangah engvang tehlulin nge kan that leh si ang?

Puitlin nghal mai duhna hi mi pawnlawi zia a ni a, zah pawh dawn lova khawsa thinte an ni. Tu mah hi mipat hmeichhiatna kawnga chakna nei lo an awm meuh lovang, mi pangngaiah. Mahse mi pangngai chu an insum thin. Kha insumtheihna tak kha keimahniah a awm loh tlat si chuan buan kan chak loh mai loh nakah. Thingpui tak ngial pawh nghak dai deuh hman lova khawsa duh chuan, a aia bukrit zawk leh rilru luah zawk mipat hmeichhiatnaah-a nghak keuh keuh peih dawn em ni?

‘Thil hi ni zung zung se, ti zung zung ila, puitlin nghal zel ila’ ti thinte hi sum leh paia inkhawl nachang hre lo an ni tel chawk. An mahniah khawl(save) lam ai chuan neihkeh chet zia deuh a khawsak pawh an hreh lo; an thaw erawh a veng phian lawi a. An tan chuan Pathian thu an awih bik vang ni lovin ‘tun’ hi a pawimawh ber a, nakin lamin a tibuai pha lo. Mi tana mi thilphal nih an hlawha an lawm ve em em thin, mahse atak taka mi dang han tanpui tur chuan neih an nei lem hlei law. Chawhmeha sahrang khat lek leka insem ai chuan vawi khata duk fai leuh hi an thlang zawk a, hun dang a leng pha lo, anmahniah; mahse an lungngai chuang lo.

Thingpui kha tui an tih em em bik vang a ni miah lo, a turtu kha an zo lo a ni ber. Mi nghakhlel an ni a, an chungchang thuah ‘thawt thawt’ tih hi hman a rem ber; engkim mai hi an virpilh a ni  a ni hawt, an hringnun chu helhhawlh reng rengin an chhir liam ve mai dawn chu a ni si a. Chu insumtheih lohna chuan buan a ti chak lo pawh a ni fa hmiang.

Thingpui sa ngam zawng zawng ka huam ngam lo.