HMEICHHIA

Hun khat vekah- ei rawngbawl chunga nauawm thei, chumi ti chung renga inleng chhawn thei, a la ni mai lo, mi dangin an biak pawh lo hre khiau; naupang dang che tla mitmei chung renga tv thlir zauh zauh pah reng thei bawk, chawhmeha thlak tur zawng zawng theihnghilh chuang miah si lo;  siam leh tur ngaihtuah lawk ran reng, inleng thingpui pe a hlim taka be lumlam si, no khawm hmaih chuang si lo; no sil paha bungbel hman balh sa tleuh hman ziah, a fa rilru taka buaipui chunga rilru taka mi dang hnena thusawi thei hi hmeichhiate ze makna lai chu a va ni em! An thinlung pindan tin mai chu chawl lovin a hmanhlel em em reng a, an kova lum chu harsa ti miah lovin an hlen zel thin. Insuk ni se, tin khat bakah empai khat a vum pawhin an han reh vang vanga fai takin an rawn su mai zel. Mipain kan han suk ve hi chuan sek deuhin kan su a, kan nuai vak a, pahnih khatah kan chau der zel mai zawng anih hi. A bal tla tur tawka nuai hi an thiam thuruk kan varpawh phak loh thil a ni. Mipain funpui era kan er hi samkhai te hian an zo mai zel.

Thleng silte tak hi aw! Ei puar len lawn tawh hi chuan eina nawi hian luak lam lamte a tichhuak thei ania. An ni zawng an ni miah lo, mikhual neih nikhuaa sil tur ko ber bur pawh hi an zai rat rata fai tle tha deuh hian rei loteah an rawn chhuah mai zel. Mipa sil tur ni se ralpui phiar takin kan phiar anga kan hel rei thei hlawm ngawt ang chu. An rilru hi a chawl mai mai lo-an fate tan leh an pasalte tan hian an pe zo vek emaw tih tawh hnuah thil dang inchhung thil hi hriat loh an nei tha duh miah lo. Bazarah emaw dawrah emaw sekrek leiin chhuak se theihnghilh nei miah lo hian an rawn lei kim leh biai thin. Pa-in lei tur ziahna nen meuha kan thawh chhuah paw’n kan la theihnghilh ta danrual a.

Mipain ‘khawnge’ kan tih hi ‘chutah’ tia lo chhang thin chu hmeichhia bawk. Pasalte kekawrte atanga Anthur rep awmna lam chenin an hria a, fairel bel ruak mai tur chhunkhah leh naupang damdawi pek hun thlengin an theihnghilh lo; mahni mutbu  balh dan pawh hre lo mipa hian an suk lam pawh hre lovin fai deuh chuan kan mu ve reng a. An sam sei zawng pawh hre lo mipate hi kan beng ek nen lam min vensak peih a ni. Mahni tukverh puanzar rawng pawh hre lo hian kan hawi tak mual mual a, fate pian ni zawh thut dawl hi an tam ka ring lo, hmeichhia chuan thawk la lovin an sawi thei. Mipa chuan urhsun taka thil pakhat ngaihtuah a thiam khawp, a dang erawh a leng lo. Rilruah pindan lianpui a ruakin a awm a, chuta a luh fuh phei chuan a biak tlak der loh, luh lah a thlahlel phian lawi si.

Pa ber, engemaw ngaihtuah muk tak anga lang, lu che map lova awm vang vang hi enge a ngaihtuah han zawt teh ‘engmah’ tiin a chhang mai thei che. A chhang che nih chuan pawm thlap rawh, engmah a ngaihtuah miah lo tak tak, a thinlung pindan ruakah a khawsa anih kha! I biak pawhin a chhang lo mai thei che, kha thinlung pindan ruak kha a lian lutuk a, chawlhhahdam nan a hmang thin a ni-zanriah eikhamah a zualkai duh lehnghal. Politics, ram/khawtlang inrelbawlna, kohhran chungchang i sawirik chuan ‘enga?’ a rawn ti hu lawi si ang. Lianpui ngaihtuah a tum ata langin te tham thil a manghilh thin a ni. Hmeichhia erawh an ni miah lo, eizawnna, sekrek, fate leh pasalte khawtlang leh ram thil pawh an phak tawkin an hre ker thei; an rilru a chawl ve mai mai lo.

‘Hmeichhia hi fak ila an lawm ve em em’ te an ti mai mai, mipa hi ania fak lo lawm chu, arsa hmeh nikhuate hian nu berin a fate hnenah ‘i pa hi duat tur ania, kan chhungkaw chawmtu anih hi, a tui lai lai kha pe rawh u’ han ti se, ‘a ngai bik lo’ ti chung hian Ar ke hi kan khel nuap nuap mai a ni. ‘In dim rawh’ min tih chiah hian kan han indim lo thar vel a. Hmeichhiate hian kawr tharte hi a thuin neih an duh a, a tak tak paw’n neih an duh thin. Mipa hnenah ‘i thawmhnaw hi a hlui tawh lei ve tawh rawh, thawkchhuaktu ber i nalh loh hi a dik lo’ han ti se, ‘ngai lo reng reng nangnin in lei chuan a tawk, ka la ngah’ an ti ham ham mai a ni. Chu chu hriain hmeichhia erawh zawngin an lei an lei mai zel zawng a ni.

Hmeichhia hi zawng an lo pawimawh a ni, pa ber leng chhuak lo haw hian ‘khawnge i nu’ tih hi a sawi hmasak a ni duh khawp-fate lahin chuti bawk. Anmahniah hian lungphurna kaih chhuah mai theih hi a awm a, an thlarau mi hma ta hle maite hi a mak lo, an lawmawmna a ni. A hma lawka thimrim pawh ni se hlim deuhin an awm leh thei a an tel lo chuan inchhung hi ‘Ruak maia then siar’ ‘khawram chulhnu’ ang chauh a ni. ‘Ka ma che, chhuak rawh’ titu chu mipa a ni a, awm thei lova, va ko lehtu pawh mipa bawk. Zin chhuah nikhuate hian kan hriat loh pawimawh si hi kan lo keng leh nawlh thin, an va hlu em!

Kei zawng, ka tlei thei dawn lo anih hi-an tel lo hian.