BENGALI

Fing phakar, sum duh, mi bum hmang leh rinawm lo nia ka lo hriat hnam ngei mai kha Pathianin hmangaihna kuta chelha an tel lova khawsa thei lo tura min han ruat meuh chuan ngaihdan ka lo neih thin tam tak chu phehthluk a ni ta. Zoram deptu hnam Bengali-te hi erawh chu huam tel ka la tum chuang lo; W.Bengal-Bengali a ni ka sawi. Anni(Silchar lam) hi chu a bilha tho tawh lo an sawi ang maiin an kal fu lo thui ve laklawh tawh a, an insiamtha mai lo vang. Amaherawhchu a tisualtute zingah Mizo-te hi kan la tel tho, ka la ti fan. Silchar-ah kal ila pawisa pekna tur gate a lo tam em em a, vai motor-in Mizoram kal ila a lo tam zual-kan thangkamah kan awk mek a ni. Tin, a mi nghet ho hi chu an zia viau, raltlan leh dan lova rawn lutte bawk hian a tibuai ve a ni, tin, tlang mite nena an inchenpawlh nasat vang pawh a ni ang. Bengali leh Marwari/Rajasthani-ho hi inchen pawlh tak hnam an ni bawk a, mizo tam tak hian kan hriat pawlh nasa hle a bengali vek turah kan ngai mai thin, ka bengali thian thenkhatte atang leh marwari thian pahnihkhat lek atanga ka hriat dan chuan an inngaisang lo tawn hlein ka hria.

W.Bengal-ah pawh chuti tho, Bengali ni ve tho hmun dang atanga lo lut ho hian mi tha tak takte hmai a tibal hle thin a. A bikin Bangladesh atanga lo lut bengali-ho hi an rethei a, retheih chuan pawisak pawh a lo tlem deuh nge nge thin reng a. Anmahniah pawh hian inenhranna neuh neuh hi chu a awm ve reng a, W.Bengal football club lar tak pahnih East Bengal leh Mohun Bagan pawh hi a hming ka lo hre viau tawh thin nain Sport lama tui em em ta lo chu East Bengal lam hi Bangladesh chhuakin an tan a, W.Bengal mi leh sa dik tak hian Mohun Bagan an lo tan thin a ni tih ka lo hre ngai hauh lo.

Ka sawi tumah ka lut har tawh em mai lut tawh ang.

Mizote hian hnam atangin dik leh dik lo kan teh tlangpui thin. A sahal kan khaina a fuh loh avangin kan teh sual fo reng a; mizo hmeichhiain pasalah vai nei se kan dem em em a, sap an nih erawh chuan kan intithei chhap. India aia ram rethei fe zawk Nigeria-mi lakah sawn pai se zah taka ruangin kan la uang zaw mah emaw ni? Kan ngaihsan loh hnam chauh hi makpa atan kan iai mai anih hmel. Mizoramah Mizo leh vai karah buaina thleng se  hnam hminga ‘justice’ kan zawn tlat avangin vaiin thiam an chang thei lo, thiam chang zawk pawh ni se kutthlak hram kan tum thin.

Tlem lai deuh khan Bike ka lei ve a(ka lei pawh a ni chiah lo), W.Bengal ram chhungah ka tlan kual thui ve tawh hle. Khalh thiam inti reng pawh hian han tlan kual fo chuan chetsual tum sawi tur a awm chawk a. Tumkhat chu Bike-a ka tlan laiin ka hmaah Cycle a rawn inbarh lut a, ka su chhe hneh hle a khaltu pawh a na; cycle thar a ni nghe nghe. Mi an rawn pungkhawm hluai a, chutah pa pakhat kawng sira mi kha a lo phei a, ‘anni chu an thiam-hepa hi a thiam lo a ni, kal r’u’ min rawn ti a, kan kal mai. Tumkhat leh pawh, chawhtawlha chana chhipchhuan a rawn inbarh leh pek a, ka’n su mai chu a baw tha kher mai. Mahse kan thiam miau a min kaltir leh mai. Hmun pakhat kan tlawh tumin Auto Rickshaw-ah kan chuang a ka kekawr ipte-a ka Handset mobile dah kha a lo tla chhuak a ka hre reng reng lo. Kan chhuk a Hotel-a chaw kan ei laiin ka’n hmang dawn a ka hre chhuak ta a; kha Rickshaw driver kha kan hre lo chang a ni lo hmalam atangin kei chuan ka hmu lo reng reng. Mahse anin min rawn zawng chhuak leh thlap, mak tak a ni.

Rev.Dr.R.Lalbiakmawia Calcutta Mission Field-a Field Secretary-a a awm lai khan tumkhat chu car-in an chesual a, chuta tel ve Pu.Lalhmingthanga Field Promoter sawi ka hre reng thin. Truck 407 nen an insu a, an hliam na hlawm hle a; Pu Biakmawia hamhaih nasa lutuk chuan a fa neih zat pawh a theihngilh hial an ti, an nu thi chhawngin a let reng bawk si. An insutna hmuna mite kha an thinrim a, a thiam lo zawk truck407 motor-kha an vaw chhe vek; mizoramah vai leh mizo insu se vai thiam zawk se an thlavang kan hauh ka ring miah lo. Hliam zawng zawng an enkawl vek hnuah vai pakhat hian Pu Biakmawia pawisa dahna(a awm nual awm e) bag kha kim biaiin a rawn kir leh thlap a ni.

Pu Hminga vek hian min hrilh a, tumkhat chu an nu nen inkhawm turin scooter-in an kal a ni awm e. An nu chu a thlauh ta mai a, a hre reng reng lo zui. Inchhung dung aia thui a tlan hnuah vai hovin an hrilh a; chuta a han hawi let chu an nu hi kawngpuiah nikhaw hre lovin a lo mu der mai a. Scooter pawh tung tha hman lovin kawnglaiah a dah tawp a, chabi takngial pawh a phawi lo; taxi-in damdawiin lam an tlan nghal a. An nu chu a tha ve leh mai a, damdawiin kawta a awm khawthawn lai chuan tlangval pakhat hi a lo kal a, scooter chabi a rawn pe a, ‘engmah ngaihtuah a ngai lo… chutah chuan him takin ka dah tha thlap’ tiin a bag nen a rawn pe leh a ni.

Sawi tur a tam mai a sei lutuk dawn: Dik leh tha hi a titu hnam leh nihna atanga kan teh chuan kan ti dik ngai lo vang. Tlawmngaihna nei ve lo hnam anga kan chhalte zingah hian tlawmngaihna ril tak tak hi ka hmu tam ve tawhin ka inhria. Hnam dang karah lu ka sun a an mi ngaihsak dante kha a hluin a ropui ka ti thin, an zai ve lo a ni mai. An district te bera mihring awm zat pawh kan pha lo va, heti zat mihringah chuan sual deuh pawh lo awm fa hmiang. Anni zat ni ila ka nasa fe chuan ka ring bawk. ‘Tuktina ka bawnghnute in sawi peih si lo hian engemaw changa ka zu in ve zeuh hi in sawi ring lutuk’ tih ang deuh khan a tha lam sawi vak lo hian a tha lo lam hi kan inhlanchhawng chak bawk a ni. Ka thiante pahnih(Muslim an ni) han fel zia hi te ka ti mai mai thin. Pakhat phei chu Computer soft/hardware lam thiam tak, eizawn nana hmang a ni a, ka mamawhin ka ko mai a- tumkhat chu a lo kalna a hla bawka tiin pawisa pek ka tum a, ‘ka unaupa i ni a, kan inkarah hian pawisa chelek zawnga i tih chuan ka rawn kal tawh ngai lo vang’ a ti a, hrehawm ka ti hle zawk. A pakhat zawk company-a executive hnathawk hi kawng engkima Billing addressed-a ka hman a ni a, a man min peksak vek a, kal man cheng khat pawh a la duh ngai lo, an fel ka ti thin.

Mahse ngaihtheih miah loh ka neih chu Vai tuai ho pawisa khawn hi an ni. Rel-a zin chang hian bengali ram chinah zing dar 8-9 vel hian an lo thawk ziah mai hi tawrh har ka ti. A rual chuan a zia, mahni chuan an ninawm; vai ho hlei hlei hian an hlau lehnghal. Bengali awmna state ni lovah chuan ka hmuh pawh ka la hre lo; south India lamah pawh ka hmu lo. Rel-ah ai chuan nau neih hian an chimawm, pawisa tam tak tak an phut a, pek duh loh chuan an rapthlak!

Kan fa hmasa kha a sen laiin an rawn kal a, Rs5000 min rawn dil a, ka pe duh lo va; bengchheng an siam a an zahmawh an hlima ka ten hlawm hle. A tawpah Rs1600 ka pe ta ringawt, anmahni hnam paw’n an pek vek avang leh sawrkar pawhin a phalsak avangin an huangtau hle. Hmun thenkhatah chuan bungruate an tihchhiatsak thin. Tihthinrim chuan an inchahkhawma an tam em em mai lehnghal a police pawhin tihngaihna an hre reng reng lo; an zak thei lo va, an tawng a chaltlai a, pek mai loh chuan awmpui reng chi an ni lo. Pek erawh chuan reciept min pe ve thlap thung, group dang an lo kal thiang tawh lo, dan an nei ve thlap a, ram chin pawh an inthen ve. Agent an nei tha a, nau nei thar an hre zung zung thin a, kan fa pahnihnaah Rs16000 min dil a, 2000 chu kan han pek leh tak kha. Anmahni hlei hlei hian an ning a, sawrkar an mawhpuh ber, phalsak an nih avangin. Ka Bengali thiante hnenah ‘Bengal anchhia’ ka ti thin a, an nui mai.

Tawk leh phawt teh se…